การตัดแต่งกิ่งเพื่อดูแลบำรุงรักษาพืช
การตัดแต่งกิ่งเพื่อดูแลบำรุงรักษาพืช
เมื่อต้นไม้มีกิ่งมากเกินไป จำเป็นต้องมีการตัดแต่งกิ่งและทรงพุ่มเพื่อความสวยงามและเพื่อให้โปร่ง ซึ่งเป็นการดูแลรักษาต้นไม้เพื่อให้ต้นไม้มีผลผลิตสูงขึ้น เพราะหากกิ่งหนาแน่นเกินไปแสงส่องผ่านมาไม่ถึงจะทำให้ต้นไม้เจริญเติบโตได้ไม่ดีและให้ผลผลิตลดน้อยลง
การตัดแต่งกิ่งจะเลือกตัดแต่งกิ่งแก่ที่ออกผลไปแล้ว เพราะกิ่งจะไม่สามารถออกผลใหม่ได้ การตัดแต่งกิ่งจะทำให้แตกใบใหม่ ออกช่อดอก และติดผล อีกทั้งเป็นการควบคุมความสูงของต้นไม้เพื่อให้เก็บผลผลิตได้ง่าย โดยจะเลือกตัดกิ่งกระโดงเพื่อให้แตกกิ่งเพิ่ม หรือตัดกิ่งที่ยื่นเข้าไปในลำต้นเพื่อควบคุมทรงพุ่ม รวมถึงการตัดกิ่งที่เป็นโรคออกเพื่อไม่ให้โรคกระจายไปสู่กิ่งอื่น ๆ
วิธีการตัดแต่งกิ่ง
กิ่งใหญ่
การตัดกิ่งใหญ่จะใช้เลื่อยโดยวางเลื่อยจากด้านล่างขึ้นไป เลื่อยให้เป็นรอยบาก จากนั้นจึงเลื่อยด้านบนจนขาด วิธีแบบนี้จะทำให้กิ่งไม่ฉีกขาดเกิดแผลและน้ำยางจะสามารถไหลออกได้
หากกิ่งไม้ใหญ่มาก ให้ผูกเชือกเพื่อพยุงกิ่งที่จะตัด เพื่อป้องกันกิ่งไม้หักลงมาเป็นอันตรายได้
กิ่งเล็ก
การตัดกิ่งเล็กให้ใช้กรรไกรตัดกิ่ง โดยตัดให้เหลือส่วนตอเล็กน้อยเพื่อป้องกันการเน่าลามเข้าไปถึงเนื้อไม้ อาจใช้ปูนแดงทาแผลที่ตัดเพื่อป้องกันเชื้อรา สำหรับกิ่งที่แห้งแล้วสามารถตัดทิ้งได้เลย
นอกจากนี้กิ่งที่มีโรคหรือแมลงศัตรูพืช เช่น เพลี้ย ให้ตัดทิ้งเพื่อป้องกันการลามไปติดกิ่งและต้นอื่น ๆ ใบไม้และกิ่งไม้ที่ตัดออกนั้นสามารถนำมาเป็นวัสดุคลุมดิน
เราควรตัดเมื่อไร
- ไม้ผลทุกชนิด ควรตัดแต่งกิ่งหลังจากเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว โดยตัดกิ่งที่ออกผลแล้วออก เพื่อให้กิ่งที่ตัดแตกใบอ่อนออกมาใหม่
- พืชผักสวนครัว เช่น มะเขือยาว มะเขือพวง และมะเขือเปราะ เป็นต้น สามารถตัดแต่งกิ่งให้แตกยอดใหม่ โดยไม่ต้องปลูกใหม่
- ผักเด็ดยอด เช่น กะเพรา โหระพา แมงลัก และผักปลัง เป็นต้น หลังจากปลูกประมาณ 4 สัปดาห์ เมื่อรากเดินดีแล้ว ให้เด็ดยอดหรือใช้กรรไกรตัดเหนือข้อ เพื่อให้แตกยอดใหม่ได้มากขึ้น และเป็นการรักษาทรงพุ่ม
- ไม้ยืนต้น เช่น ขี้เหล็กและสะเดา ให้ตัดกิ่งเพื่อควบคุมความสูงไม่ให้สูงเกินไป เพื่อที่จะสามารถเด็ดยอดได้ง่าย
- ควรเด็ดหรือตัดแต่งกิ่งในช่วงเช้า เพราะกิ่งจะเปราะเด็ดได้ง่ายกว่าในช่วงบ่ายซึ่งกิ่งจะเหนียว
การดูแลรักษาตัดแต่งกิ่งให้โปร่งโล่ง ต้นไม้จะสามารถรับแสงแดดได้เต็มที่ ทำให้เจริญเติบโตได้ดี ให้ผลผลิตมากและมีคุณภาพ